Stosownie do dotychczasowych przepisów, zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa przysługiwało pokrzywdzonemu oraz instytucjom wymienionym w art. 305 § 4 Kodeksu postępowania karnego, czyli instytucji państwowej, samorządowej i społecznej, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie. Z kolei prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie o umorzeniu śledztwa przysługiwało jedynie stronom postępowania.
W wyniku nowelizacji, do wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa uprawniony będzie także ten, czyje prawa zostały jedynie pośrednio naruszone przez popełnienie przestępstwa, a więc osoba, która wniosła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, jeżeli jej prawa zostały naruszone wskutek przestępstwa. W dalszym ciągu uprawnione zostają podmioty, którym wcześniej przyznano takie uprawnienie.
Z kolei prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie o umorzeniu śledztwa będzie przysługiwało nie tylko stronom postępowania, lecz także instytucji państwowej lub samorządowej, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Będzie ono przysługiwać także osobie, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, wskutek którego doszło do naruszenia jej praw, jeżeli postępowanie karne zostało wszczęte w wyniku zawiadomienia tej osoby – pod warunkiem, że jej prawa zostały naruszone przez jedno z wymienionych w tym przepisie przestępstw.
Kolejną nowością jest to, że prawo zapoznania się z aktami sprawy (przejrzenia ich) będzie przysługiwało także podmiotom uprawnionym do wniesienia omówionych powyżej skarg.