„Między misją a komercją” – pierwsza debata o doręczeniach pocztowych już za nami

W dniu 2 lipca 2014 odbyła się pierwsza debata publiczna pod hasłem „Między misją a komercją czyli rzecz o doręczeniach pocztowych”.

W spotkaniu zorganizowanym wspólnie przez Wyższą Szkołę Gospodarki Euroregionalnej w Józefowie oraz spółdzielnię „Świetlik – Reaktywacja” udział wzięli: Wojciech Kądziołka – Rzecznik Prasowy Polskiej Grupy Pocztowej S.A., Janusz Jank – Dyrektor ds. Strategicznych Relacji Biznesowych InPost Sp. z o.o., Wiesław Klimaszewski – Wiceprezes Zarządu Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Niepublicznych Operatorów Pocztowych, Rafał Zgorzelski – Prezes Zarządu Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Niepublicznych Operatorów Pocztowych oraz Maciej Lisowski – Dyrektor Fundacji LEX NOSTRA.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że wszyscy uczestnicy spotkania to osoby odgrywające kluczowe role w branży pocztowej, które na co dzień komentują sytuację rynkową w czołowych mediach oraz reprezentują ekspercki punkt widzenia podczas najważniejszych dyskusji dotyczących szeroko pojętej tematyki pocztowej i nie tylko.

Debatę rozpoczął Rektor Uczelni prof. dr Tadeusz Graca, który zwrócił uwagę na konieczność realizacji misji wpisanej w działalność danej instytucji bez względu na okoliczności oraz podkreślił, że tematyka doręczeń pocztowych nie dotyczy jedynie wybranych osób, ale całości społeczeństwa. JM Rektor przypomniał także, że prawidłowe funkcjonowanie systemu ściśle zależy od sprawnej komunikacji pomiędzy wszystkimi podmiotami realizującymi doręczenia.

Z zaproszenia na debatę nie skorzystali niestety przedstawiciele Zarządu Poczty Polskiej S.A., największego polskiego operatora pocztowego, pełniącego jednocześnie rolę operatora wyznaczonego, a więc z ustawowego punktu widzenia – głównego realizatora misyjnego aspektu działalności doręczeniowej.

Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem uczestników, była także aktywnie obserwowana przez odbiorców transmisji internetowej realizowanej w czasie rzeczywistym. Internauci z zaangażowaniem wykorzystali również możliwość zadawania pytań na towarzyszącym transmisji czacie, żywo reagując na poruszane przez prelegentów zagadnienia.

Dyskusję poprowadził dr Marcin Bąkiewicz, politolog i konstytucjonalista specjalizujący się w problematyce samorządu terytorialnego – wieloletni praktyk, uczestnik inicjatyw społecznych, autor książek i raportów badawczych oraz wykładowca WSGE.

Główną intencją spotkania była analiza aktualnych problemów w obszarze doręczeń pocztowych oraz próba wypracowania wspólnych propozycji ich rozwiązania. Jak stwierdził Maciej Lisowski, Dyrektor Fundacji LEX NOSTRA, istnieje pewien rozdźwięk pomiędzy celami działania operatora wyznaczonego, którym jest dziś Poczta Polska S.A., a operatorów prywatnych. Nie jest to jednak, jego zdaniem, wyłącznie problem tytułowych „misji” i „komercji”, bowiem kwestia doręczeń przesyłek – szczególnie sądowych i prokuratorskich – jest niezwykle istotna nie tylko z punktu widzenia funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, ale też życia codziennego obywateli. Jak podkreślił Lisowski, w przypadku tych ostatnich wszelkie opóźnienia lub utrudnienia w odbiorze urzędowej korespondencji często bezpośrednio przekładają się na jakość dalszego życia, sytuację finansową czy wręcz zaburzenia w konstytucyjnie gwarantowanej równości wobec prawa.

Według Prezesa Rafała Zgorzelskiego, działalność prywatnych operatorów pocztowych skupia się nie tylko na stronie komercyjnej, lecz również na aspekcie misyjnym, który polega na wprowadzaniu nowych rozwiązań systemowych i technologicznych w obszarze doręczeń w celu budowania pozycji cywilizacyjnej i ekonomicznej Państwa Polskiego. Z drugiej strony, nie można oczekiwać od Poczty Polskiej S.A. – jak mówił – „działalności filantropijnej”, bowiem głównym celem każdej spółki, także Spółki Skarbu Państwa, jest wypracowywanie zysku, tworzenie miejsc pracy oraz realizacja określonych zadań. Z punktu widzenia konsumenta najważniejsza jest jednak prawo wyboru, a więc możliwość skorzystania z usług dowolnego operatora świadczącego usługi doręczeniowe.

Rzecznik Prasowy PGP S.A. Wojciech Kądziołka podzielił pogląd Prezesa Zgorzelskiego na temat znaczenia błyskawicznie postępującej rewolucji technologicznej dla funkcjonowania systemu doręczeń, podkreślając jednocześnie, że operatorzy niepubliczni jako jedne z najważniejszych zadań stawiają przed sobą wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań w obszarze pocztowym nie tylko w celu poprawy poziomu komercyjnych korzyści, ale przede wszystkim by aktywnie budować stabilną gospodarkę i wspierać rozwój cywilizacyjny kraju. Rzecznik zwrócił jednak uwagę uczestników na niekorzystne skutki utrzymywania przez Państwo sztucznego monopolu pocztowego poprzez – między innymi – faworyzowanie podatkowe instytucji pełniącej rolę operatora wyznaczonego.

Natomiast według Janusza Janka istotne jest porozumienie pomiędzy podmiotami realizującymi doręczenia pocztowe. Do jego zawarcia niezbędna jest jednak wola wszystkich stron, tymczasem – jak twierdzi – ze strony operatora wyznaczonego woli tej najwyraźniej zabrakło, co może wynikać z do niedawna monopolistycznej pozycji Poczty Polskiej S.A. Dyrektor Jank podkreślił jednak, że operatorzy niepubliczni cały czas są otwarci na takie porozumienie i uważają je za niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania systemu.

Pogląd ten podzielił Wiesław Klimaszewski, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, że nawiązanie współpracy jest niestety utrudnione ze względu na aktualne ustawodawstwo określające formę funkcjonowania operatora wyznaczonego oraz regulacje prawne dotyczące sposobu traktowania przez wymiar sprawiedliwości i instytucje państwowe sposobu oraz konsekwencji doręczania przesyłek urzędowych.

Na zakończenie debaty uczestnicy przedstawili konkretne rekomendacje wynikające z przeprowadzonej dyskusji, dokonanych analiz oraz zagadnień poruszonych przez obserwatorów spotkania. Wśród nich pojawiły się między innymi:

– konieczność zaangażowania przedstawicieli operatora wyznaczonego w dyskusję o kondycji systemu doręczeń pocztowych oraz współpracy Poczty Polskiej S.A. i operatorów prywatnych w zakresie wypracowania sprawnego modelu doręczeń z postawieniem na pierwszym planie potrzeb obywateli;

– konieczność przeprowadzenia fachowej nowelizacji prawa pocztowego w sposób taki, aby odpowiadało ono na aktualne potrzeby rynku oraz było w pełni zgodne z modelem ogólnoeuropejskim i obowiązującymi na świecie trendami;

– konieczność zaangażowania czynników oddolnych – organizacji społecznych oraz inicjatyw obywatelskich – w pracę na rzecz zmiany sposobu postrzegania wizerunku operatorów niepublicznych przez operatorów wyznaczonych oraz ogół społeczeństwa;

– konieczność wypracowania modelu doręczeń z jednej strony umożliwiającego obywatelowi swobodny wybór operatora pocztowego, któremu powierzy doręczenie korespondencji do adresata: bez obawy o konsekwencje z tego wyboru wynikające; z drugiej strony – modelu, w którym odbiorca będzie miał gwarancję bezpiecznego, terminowego i wygodnego odbioru przesyłki niezależnie od jej doręczyciela;

Środowa debata w siedzibie Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej była pierwszą z debat dotyczących doręczeń pocztowych. Planowane jest już kolejne spotkanie.