Czym jest zaburzenie psychiczne? Jak je rozpoznać? Skąd w ogóle wiadomo, że zaburzenie psychiczne występuje? W tym tekście znajdą państwo odpowiedzi na wszystkie wymienione pytania.
Zaburzenia psychiczne to zespoły objawów behawioralnych (zachowań) i psychopatologicznych, powodujące cierpienie bądź niesprawność. Zespoły bez niesprawności czy cierpienia nie są zaburzeniami (Sidorowicz, 2007, s.73).
Do rozpoznania niezbędnym jest badanie następujących objawów. Zaburzenie psychiczne jest zespołem symptomów, który charakteryzuje się znaczącym klinicznie zniekształceniem w obrębie postrzegania, regulacji emocji lub obecnością zachowań, odzwierciedlających psychologiczną, biologiczną albo rozwojową dysfunkcję, leżącą u podstaw psychicznego funkcjonowania. Zaburzenia psychiczne są zwykle związane ze znacznym cierpieniem lub niepełnosprawnością w sferach społecznych, zawodowych bądź innych równie ważnych. Zaburzenie psychiczne nie jest oczekiwaną lub akceptowaną kulturowo odpowiedzią na czynnik stresowy czy stratę, taką jak choćby śmierć bliskiej osoby. Zachowanie nieakceptowalne społecznie (przykładowo, związane z polityką, religią czy seksualnością) i konflikty, które rodzą się między osobą a społeczeństwem, nie są zaburzeniami psychicznymi, chyba że wynikają z dysfunkcji danej osoby, jak to zostało przedstawione powyżej. (American Psychiatric Association, 2013, s. 4).
Czym jest DSM-IV-TR oraz DSM-V ?
Klasyfikacja DSM-IV-TR jak również DSM-V jest zbiorem, w którym umieszczono różnego rodzaju zaburzenia psychiczne. Została ona opublikowana w 1994 roku. Autorami owego zbioru było i do tej pory jest Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Zatytułowano je „Podręcznik diagnostyki i statystyki zaburzeń psychicznych. Wydanie czwarte”.
Jak podaje Sidorowicz w publikacji tej każdej kategorii diagnostycznej, czyli każdemu zaburzeniu psychicznemu, przypisano zbiór charakterystycznych kryteriów rozpoznawczych (czyli objawów psychiatrycznych) (Sidorowicz, 73). Ponadto zamieszczono szczegółowe opisy i charakterystyki objawów jak również, niezwykle istotną, diagnostykę różnicową pojedynczych zaburzeń.
Gdzie obowiązuje DSM-IV-TR? Klasyfikacja DSM-IV-TR jest szeroko wykorzystywana i nieustannie stosowanym zbiorem na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
Klasyfikacja DSM-V jest najnowszą wersją zrewidowana. Weszła w użytkowanie w roku 2013 roku oczywiście w USA.
Co to jest ICD-10 ?
Klasyfikacja DSM- 10 to Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób czyli International Classification of Disease. Autorem niniejszego zbioru jest WHO czyli Światowa Organizacja Zdrowia. W Polsce obowiązuje od 1996 roku. W ICD-10 pod poszczególnymi literami umieszczono następujący podział zaburzeń psychicznych jak i chorób somatycznych:
– Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze
– Nowotwory
– Choroby krwi i narządów krwiotwórczych oraz niektóre choroby przebiegające z udziałem mechanizmów autoimmunologicznych
– Zaburzenia wydzielania wewnętrznego, stanu odżywienia i przemiany metabolicznej
– Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania
– Choroby układu nerwowego
– Choroby oka i przydatków oka, ucha i wyrostka sutkowatego
– Choroby układu krążenia
– Choroby układu oddechowego
– Choroby układu trawiennego
– Choroby skóry i tkanki podskórnej
– Choroby układu kostno-mięśniowego i tkanki łącznej
– Choroby układu moczowo-płciowego
– Ciąża, poród i połóg
– Niektóre stany rozpoczynające się w okresie okołoporodowym
– Wady rozwojowe wrodzone, zniekształcenia i aberracje chromosomowe
– Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych gdzie indziej niesklasyfikowane
– Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych
– Zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu
– Czynniki wpływające na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia
– Kody specjalne
Jaka jest różnica pomiędzy ICD-10 a DSM-IV-TR oraz DSM-V?
Na przestrzeni lat, w trakcie kolejnych zrewidowanych wydań, zarówno w odniesieniu do DSM jak i ICD, zauważa się coraz więcej podobieństw aniżeli różnic. Istnieją jednak charakterystyczne cechy, które wyróżniają i podkreślają specyfikę każdego z nich.
Pierwsza podstawowa różnica jest taka, iż DSM-IV-TR oraz DSM-V wykorzystywana jest i obowiązuje na terenie całych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. ICD-10 natomiast użytkowana jest w krajach Europy. Druga różnica, odnosi się do prezentacji. W Amerykańskiej Skali DSM-TR-IV można odnaleźć szczegółowe portrety zawierające niezwykle dokładne informacje na temat tychże zaburzeń. W Europejskiej Klasyfikacji ICD-10 zamieszczono jedynie krótkie i zwięzłe charakterystyki.
Ostatnia rozbieżność dotyczy tego, iż w klasyfikacji DSM-IV-TR i DSM-V przedstawiono jedynie zaburzenia psychiczne. Natomiast ICD-10 zawiera oprócz zaburzeń psychicznych również opisy chorób somatycznych (fizycznych). Niniejsze zbiory są jedynymi dopuszczonymi do użytku, rzetelnymi źródłami wiedzy dla specjalistów pracujących z ludźmi z rozpoznaniem poszczególnych trudności. Ułatwiają zrozumienia jak i podjęcie pracy w celu ułatwienia im codziennego funkcjonowania wśród społeczeństwa.
Bibliografia
- American Psychiatric Association., (2013). Kryteria Diagnostyczne z DSM-5.desk Reference. Wydawnictwo: EDRA URBAN&PARTNER
- ICD-10. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. Badawcze kryteria diagnostyczne. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków- Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii; 1998.
- Sidorowicz S.K., (2007). Psychiatria. Praktyczny Przewodnik Kliniczny. Wydawnictwo: ELSEVIER URBAN&PARTNER
Jeżeli chciałbyś/abyś porozmawiać, czujesz potrzebę zmiany ale nie wiesz od czego zacząć – nie wahaj się!
Nasz psycholog zawsze jest gotowy poświęcić Ci swój czas.
Nasz adres
Sienna 45 lok. 5
00-121 Warszawa
tel. (+48 22) 412-70-02
fax. (+48 22)412-70-03
Autor: mgr Dagmara Maria Boruc
Specjalista z zakresu psychologii, pedagogiki specjalnej, resocjalizacji i wspomagania rodziny.
Fundacja Lex Nostra